COMPASSIE IN DE WIJKFABRIEK WOLFSKUIL

Nijmegen Stad van Compassie zoekt altijd naar voorbeelden van wat compassie in het dagelijks werk van een organisatie concreet betekent. Dit keer vonden we de Wijkfabriek in Wolfskuil. In onderstaande geeft Maarten Noordzij, een van de oprichters van de Wijkfabriek, een beeld.

1. Kwaliteit van leven  /  betekenisvol leven

De Wijkfabriek Wolfskuil is een organisatie die zich focust op de vergroting van “kwaliteit van leven” en “betekenisvol” in de wijk De Wolfskuil in Nijmegen. Daarbij willen wij de mens zelf centraal stellen. Dit doen wij door ons te richten op ontmoeting en verbinding en door een ‘gemeenschap’ om ons heen te creëren, zowel binnen De Wijkfabriek alsook in onze benadering naar de wijk toe. Door middel van verdiepende en verbindende activiteiten voor álle bewoners en doelgroepen in de wijk proberen wij deze gemeenschap te creëren. Hiermee streven wij ernaar om mensen bij elkaar te brengen die normaal gesproken in hun dagelijks leven langs elkaar heen zouden blijven bewegen.

Open houding

Dit begint met een bepaalde houding naar bezoekers toe: een onbevangen en niet-oordelende houding; open en betrokken, geïnteresseerd en verwelkomend. Qua plek proberen wij dit vorm te geven met een gezellige en laagdrempelige sfeer, met de mogelijkheid tot gezelschap en een gesprekje (of een luisterend oor) of door een maaltijd, een kopje koffie en ontspanning. Maar ook bij onze diverse activiteiten werken wij vanuit die houding (bijvoorbeeld bij onze culturele evenementen of bij onze muziek-, foto- of film- projecten).  Daarbij vragen wij ons altijd af wat wij, als De Wijkfabriek zijnde, zouden kunnen toevoegen aan de kwaliteit van leven van de bezoekers en deelnemers en medewerkers. Eén van de houdingen vanwaar uit wij dit werk kunnen doen is een houding van compassie.

2. Houding van Compassie

Respectvolle houding

Een houding van compassie vraagt om openheid en onbevangenheid, maar ook om enige terughoudendheid in onze reactie op de ander:  eerst goed nagaan wat de ander eigenlijk zegt en daadwerkelijk vráágt i.p.v. dit in te vullen en de ander een bepaalde richting op te duwen waar diegene misschien helemaal niet bij gebaat is. Respect en waardering voor wie de ander is en voor waar de ander in diens leven staat zijn daarbij cruciaal. Zowel naar bezoekers en omwonenden toe, alsook onderling bínnen De Wijkfabriek tussen medewerkers en bezoekers. Dit is niet alleen iets wat wij willen géven, maar ook wat wij in zekere mate willen verwachten van omwonenden en bezoekers naar onszelf toe. Respect en waardering voor ieders eigenheid en grenzen.

3. De MENS centraal blijven stellen

Niet oplossen maar bekrachtigen

Omdat wij géén hulpverlenende instantie zijn is de bekrachtigende houding van Compassie voor ons een veel betere en effectievere houding dan een “hulpverlenende” houding of een “oplossingsgerichte” houding. Vanuit compassie stel je de MENS tegenover je centraal en blijft je de persoon zien zoals hij of zij is (of zich voordoet) en focus je dus niet uitsluitend op diens problemen, maar probeer je hem/haar te bevestigen en te versterken in diens eigen leven. Bijvoorbeeld door alternatieven voor gebreken en behoeftes in diens leven aan te bieden binnen het aanbod van De Wijkfabriek.

Onze terughoudendheid in het willen dragen of ‘oplossen’ van andermans situaties doen we vanuit de gedachte dat als je eenmaal begint met het oplossen van andermans situaties je in feite nooit klaar zult zijn. Dit is veel eerder hulpverlening dan compassie. Het vergroten van iemands ‘kwaliteit van leven’ of ‘betekenisvol’ leven vraagt wat ons betreft dus niet persé om oplossingen van buitenaf (hoewel we wel degelijk een programma-aanbod hebben dat inspeelt op individuele behoeftes) maar vraagt veel meer om de bekrachtiging van de persoon zélf die richting en betekenis geeft aan diens eigen leven. Een persoon die zich gesterkt mag weten door de verbondenheid met een gemeenschap die koestert, en tijdelijk steunt waar nodig is, maar die vooral óók afleiding en ontspanning kan bieden, én bekrachtiging en zelfontplooiing en die steeds zal blijven aanmoedigen tot persoonlijke groei.

4. Hoe doen wij dit in De Wijkfabriek?

Dit doen wij o.a. door sociale en ondernemende initiatieven en projecten in de wijk te ondersteunen en ze een plek te geven in de wijk om van de grond te kunnen komen (rondom deel-economie, duurzame energie, welzijnsprojecten etc). Dit doen we ook door mensen, groepen en initiatieven met elkaar te verbinden die reeds bestáán in de wijk maar die nog zoeken naar een plek om de handen inéén te kunnen slaan en van waaruit ze kunnen gaan opereren.

Ook doen wij dit door zélf een plek te zijn waar ontspanning en laagdrempeligheid is: met een open ruimte (het Dagcafé) met een relaxte sfeer, waar mensen het gevoel hebben dat ze er mogen zijn zoals ze zijn en dat ze gerespecteerd en gewaardeerd worden. Dit is in z’n geheel een gaandeweg groeiproces van ontdekken en ontwikkelen van een bepaalde stijl & vorm in de interactie met wijkbewoners, bezoekers en medewerkers van De Wijkfabriek. Maar dit doen wij ook door onze directe omgeving op een bepaalde eigen manier vorm te geven: met terrasjes, bloembakken, lichtjes, knusse en toegankelijke sfeer, huiselijkheid etc.

Activiteiten

Voorbeelden van Wijkfabriek-activiteiten waarin ontspanning, ontmoeting, creativiteit en zelfontplooiing centraal staan zijn: ons Soepcafé, Eetgroepen, Bistro-avonden, gespreksgroepen en ontmoet-groepen, Ondernemerscafé, Huiskamerconcerten, Jamsessies, Culturele evenementen, Voedsel voor de Ziel (rondom zingeving) het Sterke Verhalen Festival, muzieklessen, lezingen en feesten voor en door wijkbewoners, film- en fotoprojecten met wijkbewoners van alle leeftijden etc.

Nabije toekomst

Van begin af aan hebben we altijd veel steun en interesse gehad van wijkbewoners, bezoekers, verwante organisaties, de gemeente en de politiek. Tegelijkertijd is dit een continu proces van vallen en opstaan. Of dit nou om het vinden van geschikte huisvesting, financiering en bemensing gaat of om het uitdragen van onze visie etc.

In de nabije toekomst kunnen wij verder gaan bouwen aan een leukere en betekenisvollere Wijkfabriek en Wolfskuil. De hoop is dat we als een “bron” mogen zijn van compassievolle ervaringen voor de wijk en voor iedereen die bij ons binnenkomt.

18-4-2017

Maarten Noordzij